Vrouwen moeten voldoen aan het hele plaatje.

Waar een man in een sollicitatie alleen ‘competent’ hoeft te zijn, geldt voor vrouwen nog steeds dat ze moeten voldoen aan ‘het hele plaatje’. Dat is kort gezegd de conclusie van recent internationaal onderzoek.

 

‘Mannen moeten competent zijn. Vrouwen moeten het allemaal hebben’. Dat is de titel van recent onderzoek dat is gepubliceerd in Sex Roles, en waaraan onder meer de Nederlandse Naomi Ellemers (Universiteit Utrecht) meewerkte. En die titel vat ook meteen de conclusie aardig samen: waar mannen in een recruitmentproces (vooral) worden beoordeeld op hun vaardigheden, geldt voor vrouwen dat ook hun moraliteit en sociaal gedrag veel sterker meeweegt.

 

 

‘Competentie speelt een sleutelrol in de evaluatie en aannamebeslissing van kandidaten. Maar de resultaten van ons onderzoek laten ook zien dat voor vrouwen nog altijd méér criteria gelden dan voor mannen, en dat een zwakte van een vrouw op één enkele dimensie al meteen van invloed is op een aannamebesluit’, aldus de wetenschappers.

 

Het Italiaanse onderzoek om tot die conclusie te komen was opgebouwd uit vier delen. Het eerste onderzoek keek naar hoe recruiters besluiten nemen over mannelijke en vrouwelijke kandidaten. Uit 68 beschrijvingen van recruiters zelf bleek al dat zij voor vrouwen sterker meewogen hoe vriendelijk zij overkomen dan voor mannen. Ook hun moraliteit was hierbij van belang. Scoorden de vrouwelijke kandidaten op één van deze twee aspecten minder, dan hadden ze een grotere kans op een afwijzing.

 

 

Een tweede deel van het onderzoek keek hoe belangrijk recruiters competentie, vriendelijkheid en moraliteit bij kandidaten vonden. Daarbij bleek dat ze vaardigheid het hoogst aansloegen. Maar ook bleek hier dat dit voor hen niet het enige selectiecriterium was. En juist bij vrouwen bleek ook vriendelijkheid en de mate van moraal belangrijk.

 

 

De derde en vierde studie hadden een focus op hoe je deze gender bias eventueel kunt beïnvloeden. Daarvoor deelden ze bijvoorbeeld mannelijke en vrouwelijke kandidaten in een aantal groepen in. Zo waren er kandidaten die hoog scoorden op competentie, en laag op moraliteit, en vice versa. Die kandidaten legden ze vervolgens voor aan recruiters. Ook hier bleek: mannen werden uitsluitend beoordeeld op hun vaardigheden. Voor vrouwen gold dat eigenlijk alleen als hun competentie als ‘laag’ werd ervaren.

 

 

In het vierde onderzoek keek hoe recruiters mannelijke en vrouwelijke met gelijkwaardige evaluaties beoordelen. En – het wordt herhalend: ook hier bleek een voorkeur voor de mannelijke kandidaat. ‘Deze bevindingen suggereren dat vrouwen het “hele plaatje” moeten hebben om kans te maken op selectie’, aldus de onderzoekers. ‘Als ze dat niet hebben, kunnen ze slachtoffer zijn van “perfection bias“: omdat ze langs meerdere meetlatten worden gelegd, moeten ze in elk domein uitblinken om kans te maken.’